Một số kiến nghị đảm bảo không gian an toàn cho trẻ em trong thế giới công nghệ số

Mặc dù Luật trẻ em năm 2016 và Nghị định 56/2017/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định khá rõ và cụ thể các quyền, biện pháp hỗ trợ, bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng nhưng hiện nay việc xử phạt vẫn chưa được thực hiện do thiếu các thông tư, hướng dẫn cụ thể. Luật an ninh mạng 2018 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1.1.2019 xong cũng chưa có Nghị định hướng dẫn thực hiện. Do vậy kiến nghị một số giải pháp đảm bảo không gian an toàn cho trẻ em trong thế giới công nghệ số:
Thứ nhất: Các cấp có thẩm quyền kịp thời ban hành các Nghị định hướng dẫn Luật an ninh mạng và các Văn bản xử phạt vi phạm hành chính trong việc vi phạm quyền trẻ em. Đây là những nhiệm vụ cầp thiết cần thực hiện để việc đảm bảo không gian an toàn cho trẻ em trong thế giới công nghệ số có căn cứ pháp lý rõ ràng.
Thứ hai, xây dựng và triển khai bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội cho các nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam, hướng tới xây dựng môi trường mạng lành mạnh, an toàn tại Việt Nam cho tất cả mọi người, đặc biệt là nhóm công dân đặc biệt – trẻ em.
Tháng 11/2017, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 55/2017/QH14 trong đó đề cập đến việc yêu cầu Chính phủ và Bộ Thông tin & Truyền thông nhanh chóng xây dựng và phát và triển khai Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội cho các nhà cung cấp dịch vụ và người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam; công việc cấp thiết hiện nay là xây dựng, hoàn thiện nội dung bộ quy tắc và cách thức áp dụng và đưa bộ quy tắc vào xã hội. Bộ quy tắc cần chú trọng các quy tắc chung về tôn trọng, trách nhiệm, lành mạnh, an toàn và tập trung vào các nội dung liên quan tới quyền được chăm sóc và đảm bảo an toàn của trẻ em như những cam kết công khai bảo vệ trẻ em, trách nhiệm cụ thể của các cơ quan, tổ chức cá nhân, các quy định về gỡ, ngăn chặn lan truyền thông tin đe dọa sự an toàn của trẻ, trang bị kiến thức và giáo dục cho người dùng, có cơ chế kiểm soát việc thực hiện bộ quy tắc…
Thứ ba, nâng cao kỹ năng sử dụng mạng một cách an toàn cho trẻ em. Tăng cường tuyên truyền tới trẻ, gia đình, nhà trường với nội dung vì cuộc sống an toàn, lành mạnh cho trẻ em trong thế giới công nghệ số; hãy để Internet là người bạn tốt; chuẩn mực và trách nhiệm khi tham gia mạng xã hội …
Các cơ quan, tổ chức, cá nhân hỗ trợ, tham gia diễn đàn trẻ em với mục tiêu đảm bảo lành mạnh, an toàn trong thế giới công nghệ số để tư vấn, giải đáp những thắc mắc trong cuộc sống và khi gia nhập mã xã hội, xây dựng đường dây nóng của công an để kịp thời thông báo khi bị đe dọa, tấn công từ mạng xã hội …
Thứ tư, tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ, giáo viên các trường học những quy định của nhà nước về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; phổ biến thực trạng về những tác động tích cực và tiêu cực của thế giới công nghệ số đối với trẻ em và nguy cơ mất an toàn giải pháp hạn chế, ngăn ngừa mặt trái của công nghệ số …
Các trường học phải có kế hoạch định hướng cho giáo viên, học sinh cách khai thác, sử dụng mạng internet an toàn; thiết lập bộ phận quản lý website và sử dụng mạng xã hội; kịp thời ngăn chặn, xử lý thông tin, phản động làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Đồng thời có những cách thức tuyên truyền cụ thể nhằm nâng cao nhận thức của trẻ em trong việc sử dụng internet cho kỳ nghỉ hè…