Bài học kinh nghiệm trong công tác truyền thông về phòng, chống bạo lực gia đình

Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) là một tổ chức truyền thông đa phương tiện. VOV có 8 kênh phát thanh, 18 kênh truyền hình, 1 báo in và 2 báo điện tử. Hiển nhiên, với một vấn đề đáng quan tâm như bạo lực gia đình thì đề tài này được đề cập, bàn luận trên hầu hết các phương tiện thông tin của Đài dưới nhiều góc độ khác nhau.

Vấn đề phòng, chống bạo lực gia đình là một nội dung quan trọng của VOV2 từ hàng chục năm nay. Để làm tốt nhiệm vụ tuyên truyền, VOV2 cũng đã phối hợp với nhiều tổ chức để thực hiện các dự án truyền thông như với Quỹ Dân số Liên hợp quốc, Quĩ Ford, Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng khoa học về giới, gia đình, vị thành niên (CSAGA) và đặc biệt là với Vụ Gia đình của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Trong nhiều năm, VOV2 đã phối hợp với Vụ Gia đình thực hiện 2 dự án tuyên truyền lớn là “Giáo dục đạo đức, lối sống gia đình” và “Phòng, chống bạo lực gia đình”, thông qua đó, tổ chức các đợt tuyên truyền lớn tới đông đảo thính giả, kể cả đồng bào ở vùng sâu, vùng xa. Quá trình thực hiện, Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Luôn coi trọng những thông tin thực tế, chân thật từ cuộc sống. Khi viết, bàn về vấn đề phòng chống bạo lực gia đình, không chỉ nêu vấn đề ở tầm vĩ mô mà chú trọng nêu những trường hợp cụ thể, hoạt động cụ thể, từ đó mới bàn luận, phân tích, tư vấn, hưỡng dẫn.
Một vấn đề mà VOV2 cũng đặc biệt lưu ý, đó là không chạy theo xu hướng viết, bàn luận về các vụ bạo lực gia đình theo kiểu gây tò mò để lôi cuốn người đọc, người nghe, người xem. Hạn chế tối đa việc để lộ bí mật cá nhân, đời tư của nạn nhân hoặc đưa tin vội vàng, không chính xác, làm ảnh hưởng không tốt cho chính nạn nhân.

Tránh định hướng cho người nghe, người xem theo những quan niệm, khuôn mẫu cũ khi nói về phòng, chống bạo lực gia đình trên cơ sở giới như phụ nữ luôn phải biết nhẫn nhịn hay hòa giải các vụ bạo lực gia đình bằng mọi giá…

Dù truyền thông về phòng, chống bạo lực gia đình trong nhiều năm nhưng VOV2 không đi theo lối mòn mà luôn dựa trên thực tế đời sống để xây dựng, thực hiện nội dung chương trình. Một thực tế là trong 10 năm qua, gia đình Việt Nam có nhiều thay đổi, trong đó có khá nhiều các cặp đôi sống với nhau như vợ chồng mà không kết hôn hoặc các cặp đôi đồng tính.

Bên cạnh đó, sự căng thẳng của nhịp sống xã hội hiện đại, sự ảnh hưởng của công nghệ, mạng xã hội đến mỗi cá nhân, lối sống vị kỷ, đua đòi, thích hưởng thụ, xu hướng ngoại tình, ly hôn gia tăng rồi các tệ nạn xã hội như rượu bia, cờ bạc, ma túy… là những yếu tố tác động trực tiếp khiến cho các giá trị gia đình tốt đẹp, thậm chí từ trước đến nay vẫn được coi là thiêng liêng như tình mẫu tử, phụ tử, đạo hiếu… bị xói mòn. Nhiều vụ bạo lực gia đình với tính chất nghiêm trọng, vi phạm luân thường đạo lý của người Việt, thậm chí, nhiều vụ thảm án trong gia đình đã xảy ra. Những chuyện như anh em, cha con, bà cháu, vợ chồng… đâm chém, giết hại lẫn nhau… xảy ra khá nhiều khiến dư luận không chỉ bàng hoàng, phẫn nộ mà còn hoang mang, lo lắng khi thấy những giá trị căn cốt nhất của đạo làm người bị rẻ rúng, chà đạp. Các chương trình của VOV2 đã lên tiếng cảnh báo về hiện tượng đáng lo ngại về sự khủng hoảng của giá trị tình thân này. Bên cạnh đó, VOV2 cũng không quên tôn vinh, khuyến khích duy trì những giá trị truyền thống của gia đình Việt Nam như: nền nếp, tôn ti trật tự, truyền thống gia đình, dòng họ; lòng hiếu kính với cha mẹ, ông bà; việc cần thiết phải duy trì các bữa cơm sum họp gia đình…