Năm 2022, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm chọn chủ đề cho Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam là: “Chấm dứt dịch AIDS – Thanh niên sẵn sàng”.
Việc lựa chọn chủ đề này thích hợp với bối cảnh tình hình dịch HIV ở Việt Nam hiện nay. Đây cũng là đối tượng cần được quan tâm trong thời gian tới khi Việt Nam muốn đạt mục tiêu kết thúc dịch bệnh AIDS vào năm 2030.
Một vấn đề đáng quan ngại khác hiện nay là xu hướng trẻ hóa tăng nhanh khi có ngày càng nhiều người nhiễm HIV ở lứa tuổi trẻ. Chính vì vậy, chủ đề của Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm nay tập trung nhiều hơn vào nhóm thanh niên. Họ là nhóm người cần có được sự quan tâm đầy đủ từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường ở cấp trung học và cả khi rời ghế nhà trường tiếp cận đến các môi trường mới để có kiến thức, biết được các biện pháp dự phòng tốt cho bản thân. Với mong muốn những thông điệp, kiến thức về phòng, chống HIV/AIDS sẽ được lan tỏa rộng rãi đến cộng đồng; đặc biệt là các thanh niên trẻ để các bạn có thể dự phòng tốt hơn cho bản thân.
Với những nỗ lực triển khai toàn diện và hiệu quả các giải pháp phòng, chống HIV/AIDS, Việt Nam đã giảm hơn 2/3 số người nhiễm mới và số người tử vong do HIV/AIDS so với 10 năm trước đây. Việt Nam giữ vững mục tiêu khống chế tỷ lệ người nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư ở mức dưới 0,3% (hiện ước đạt 0,26%); giảm tác động của HIV/AIDS đối với sức khỏe và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Trong năm 2022, công tác phòng, chống HIV/AIDS đạt được nhiều kết quả tích cực. Truyền thông phòng, chống HIV/AIDS và truyền thông tạo cầu cho giới trẻ đa dạng, hiệu quả thông qua nhiều sự kiện truyền thông trong khu công nghiệp, trường học và truyền thông đa phương tiện. Các hoạt động can thiệp giảm hại tiếp tục được triển khai. Các dịch vụ xét nghiệm HIV (xét nghiệm tại các cơ sở y tế, xét nghiệm dựa vào cộng đồng, tự xét nghiệm…) được mở rộng và đa dạng hóa, qua đó phát hiện gần 10.000 trường hợp nhiễm mới.
Công tác điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện tiếp tục duy trì và đổi mới. Trên 51.000 bệnh nhân đang điều trị thường xuyên; 2.857 bệnh nhân được cấp phát mang về tại 6 tỉnh. Điều trị dự phòng tiền phơi nhiễm (PrEP) triển khai tốt. Tốc độ tăng trưởng khách hàng nhanh hơn so với các nước trong khu vực. Hiện có trên 60.000 người sử dụng PrEP; tỷ lệ duy trì điều trị cao 72%. Hệ thống thông tin quản lý người nhiễm phiên bản 4.0 và phần mềm quản lý điều trị PREP, ARV, cung ứng thuốc (HMED) được triển khai tại 63 tỉnh, thành phố.
Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng trong 10 tháng năm 2022, công tác phòng, chống HIV/AIDS vẫn gặp những khó khăn, thách thức. Cụ thể, dịch HIV vẫn đang diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng nhiễm, mới nhất là nhóm thanh, thiếu niên trẻ, nhóm nam quan hệ đồng tính và các can thiệp cho nhóm này rất khó khăn vì quần thể này ẩn, khó tiếp cận. Bên cạnh đó, còn một số địa phương chưa phê duyệt đề án bảo đảm tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS. Quy trình, thủ tục mua sắm, đấu thầu thuốc ARV, sinh phẩm xét nghiệm gặp nhiều vướng mắc nên xảy ra thiếu thuốc cục bộ và một số địa phương không có sinh phẩm để xét nghiệm. Tình trạng nghiện các chất ma túy tổng hợp và ma túy dạng kích thích đang gia tăng, chưa có thuốc điều trị nghiện cũng như hướng dẫn chi trả cho xác định tình trạng nghiện.
Tháng Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS chính thức được Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm (UBQG) phát động từ năm 2008. Từ đó đến nay, Ủy ban Quốc gia đã lấy thời gian từ ngày 10/11-10/12 là Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam. Tháng hành động đã trở thành sự kiện quan trọng hàng năm thu hút sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và người dân; huy động cả cộng đồng vào cuộc chiến với đại dịch HIV/AIDS.