Vai trò vị trí của gia đình và công tác gia đình trong đời sống xã hội

Trong mối quan hệ gia đình với quốc gia, dân tộc, sinh thời Chủ tịch Hồ Chính Minh nhấn mạnh “Quan tâm đến gia đình là đúng vì nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt, xã hội tốt thì gia đình càng tốt hơn, hạt nhân của xã hội là gia đình”. Hiến pháp 1992 khẳng định “Gia đình là tế bào xã hội” , Hiến pháp 2013 tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của gia đình đối với phụ nữ, trẻ em, thanh niên, người cao tuổi. Bên cạnh đó cũng khẳng định trách nhiệm của nhà nước và xã hội đối với Gia đình “3. Nhà nước, xã hội tạo môi trường xây dựng gia đình Việt Nam ấm no, tiến bộ, hạnh phúc; xây dựng con người Việt Nam có sức khỏe, văn hóa, giàu lòng yêu nước, có tinh thần đoàn kết, ý thức làm chủ, trách nhiệm công dân” . Công tác Gia đình cũng được coi là công tác quan trọng để thúc đẩy bình đẳng giới ở Việt Nam, kết quả điều tra quốc gia về bạo lực với phụ nữ ở Việt Nam năm 2019 cho thấy, trên 90% số vụ bạo lực giới hiện nay là bạo lực gia đình. Vì vậy, việc quan tâm, chú trọng công tác gia đình nói chung, giảm số vụ bạo lực gia đình nói riêng sẽ giảm số vụ bạo lực giới ở nước ta.
Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII, đã đề cập đến yếu tố Văn hóa Gia đình trong đó nhấn mạnh đến các hệ giá trị của gia đình. Theo đó, hệ giá trị của Gia đình được đặt ngang hàng với hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị con người Việt Nam.
Gia đình Việt Nam còn được coi là cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách con người Việt Nam và cũng được coi là thành lũy để ngăn ngừa tệ nạn xã hội. Đánh giá về tầm quan trọng của Gia đình, các nhà xã hội học cho rằng, Gia đình là một trong 5 thiết chế cơ bản làm nền móng cho toàn xã hội (gia đình, giáo dục, tôn giáo, kinh tế và nhà nước (chính trị)). Mỗi một thiết chế đều có chức năng và nhiệm vụ rõ ràng của nó. Theo đó, chức năng là thiết chế cơ bản của xã hội, gia đình đóng vai trò kiểm soát và điều chỉnh hành vi xã hội của các thành viên Gia đình để định hướng thành viên Gia đình theo chuẩn mực xã hội.
Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã quan tâm và ban hành Chỉ thị số 49-CT/TW năm 2005 của Ban Bí thư về xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Chỉ thị số 06-CT/TW năm 2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnhđạo của Đảng đối với công tác xây dựng gia đình trong tình hình mới; Nghị định số 08/2009/NĐ-CP; Nghị định số 110/2009/NĐ-CP; Nghị định số 02/2013/NĐ-CP; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (2022), Nghị định số 76/2023/NĐ-CP; Các chương trình, kế hoạch, đề án; “xây dựng hệ giá trị gia đình trong tình hình mới”; “Bộ chỉ số Gia đình hạnh phúc” đây là những nhiệm vụ chính trị quan trọng nhằm cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đưa chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn.