Kết quả thực hiện công tác người cao tuổi năm 2019

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh cao nỗ lực của các thành viên Ủy ban Quốc gia, của các địa phương trong công tác chăm sóc, phát huy vai trò của người cao tuổi, đây là việc làm thường xuyên, liên tục của các cấp ủy, chính quyền trong thời gian qua. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội là cơ quan thường trực của Ủy ban Quốc gia đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong việc tham mưu, đều phối công tác của Ủy ban Quốc gia đạt nhiều kết quả; Bộ cần có đánh giá, báo cáo lồng ghép về công tác người cao tuổi trong báo cáo chung tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương năm 2019 để làm tốt hơn công tác chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi Việt Nam.
Năm 2019, với chủ đề chung tay vì sức khỏe và hạnh phúc của người cao tuổi, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ ngành, Hội, đoàn thể, Ủy ban Quốc gia về người cao tuổi Việt Nam và các địa phương đã tích cực chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt các chính sách, chế độ, bảo đảm quyền và phát huy vai trò của người cao tuổi Việt Nam; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật người cao tuổi ở các địa phương, tạo điều kiện để người cao tuổi tham gia tích cực, hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo; xây dựng nông thôn mới; phong trào bảo vệ an ninh, trật tự; sinh hoạt văn hóa, thể dục, thể thao tại địa bàn, khu dân cư.
Ngân sách Nhà nước đã bố trí nguồn lực phù hợp, bảo đảm thực hiện chính sách an sinh xã hội hàng tháng cho hơn 3,1 triệu người; đạt 95% người cao tuổi có thẻ BHYT; trợ cấp xã hội hàng tháng cho hơn 1,7 triệu người cao tuổi; chúc thọ, mừng thọ cho hơn 1,068 triệu người cao tuổi; hơn 112.276 lượt người cao tuổi được giảm giá vé đường bộ; 59.498 lượt người cao tuổi được giảm giá vé đường thủy; 653.864 lượt người cao tuổi được giảm giá vé đường sắt; 6.867 lượt người cao tuổi được giảm giá vé đường hàng không; cả nước có trên 106 bệnh viện cấp trung ương và cấp tỉnh có khoa Lão khoa; gần 1.000 khoa khám bệnh có buồng khám riêng hoặc bố trí bàn khám riêng cho người cao tuổi; hơn 10.183 giường điều trị nội trú ưu tiên cho người cao tuổi, hơn 1,57 triệu người cao tuổi được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe.
Các Bộ, ngành, địa phương, hội, đoàn thể đã triển khai thực hiện có hiệu quả “Tháng hành động vì người cao tuổi” với nhiều hoạt động hỗ trợ, chung tay chăm sóc người cao tuổi nghèo, khó khăn; hưởng ứng, thực hiện Chương trình “Người cao tuổi tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”; tổ chức thành công Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Quyết tâm thư của Già làng các dân tộc khu vực Tây Nguyên, biểu dương 224 Già làng; phong trào người cao tuổi tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở; phong trào người cao tuổi tham gia bảo vệ an ninh trật tự, chủ quyền, an ninh biên giới, biển đảo; tổ chức các buổi tuyên truyền với hàng triệu lượt người cao tuổi tham gia; vận động được gần 100 tỷ đồng bằng tiền và hiện vật để thăm hỏi, tặng quà cho người cao tuổi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong cả nước. Một số địa phương như Sơn La, Lào Cai, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Tiền Giang, Gia Lai, Bến Tre, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Quảng Nam, Quảng Bình đã tích cực vận động nguồn lực để hỗ trợ người cao tuổi.
Nhiều mô hình thể dục, dưỡng sinh, văn hóa, văn nghệ, mô hình chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, mô hình “Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau” đem lại kết quả thiết thực cho người cao tuổi và cộng đồng. Gần 80.000 câu lạc bộ về văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, thu hút trên 3 triệu người cao tuổi thường xuyên tham gia. Đã có trên 1.900 câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau được thành lập và hoạt động hiệu quả; 58/63 Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phê duyệt đề án, kế hoạch nhân rộng mô hình câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau.
Tuy nhiên, công tác người cao tuổi ở các địa phương hiện nay vẫn còn một số khó khăn, hạn chế:
Đời sống người cao tuổi vẫn còn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao so với tỷ lệ hộ nghèo chung của cả nước; mức trợ cấp xã hội đối với người cao tuổi còn thấp, bằng khoảng 30% so với chuẩn nghèo thành thị và 40% chuẩn nghèo nông thôn. Nhiều địa phương chưa bố trí kinh phí thực hiện khám chữa bệnh ban đầu tại cơ sở đối với người cao tuổi theo quy định của pháp luật; khó khăn trong việc thực hiện chính sách giảm giá vé thăm quan, di tích, danh lam thắng cảnh, du lịch tại các cơ sở do tư nhân đầu tư quản lý; kinh phí hỗ trợ hoạt động cho Hội Người cao tuổi các cấp còn hạn chế; Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò Người cao tuổi tại cơ sở còn khó khăn trong việc huy động nguồn lực.
Một số địa phương còn gặp khó khăn trong triển khai Đề án nhân rộng mô hình câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau, nguyên nhân do chưa nhận được sự quan tâm, phê duyệt kế hoạch thực hiện đề án của chính quyền địa phương và khó khăn về kinh phí trong tổ chức thực hiện.
Công tác xã hội hóa trong lĩnh vực người cao tuổi còn bất cập, nhất là cơ chế khuyến khích về miễn giảm thuế, thuê đất, cấp đất, khung giá dịch vụ để khu vực tư nhân đầu tư xây dựng cơ sở chăm sóc người cao tuổi.