Đánh giá về hiệu quả hoạt động của các mô hình Câu lạc bộ

Đối với mô hình Câu lạc bộ Gia đình và phát triển bền vững do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai, bên cạnh việc xây dựng chủ trương, các văn bản hướng dẫn quy trình thành lập các Câu lạc bộ, cung cấp tài liệu hướng dẫn nội dung sinh hoạt, kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ Ban chủ nhiệm, từ năm 2007 đến nay, cơ quan quản lý nhà nước về gia đình thường xuyên ban hành các văn bản để nhắc nhở, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh/thành phố thực hiện chỉ tiêu về việc xây dựng, nhân rộng các Câu lạc bộ này. Đồng thời, đưa chỉ đạo như một giải pháp về quản lý để các địa phương tập trung triển khai. Năm 2013, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch đã ban hành Chỉ thị số 146/CT-BVHTTDL ngày 28 tháng 6 năm 2013. Nội dung Chỉ thị đã yêu cầu “Đẩy mạnh, nâng cao chất lượng và nhân rộng Mô hình phòng, chống bạo lực gia đình” đảm bảo trong năm 2013 có ít nhất 30% và đến năm 2016 có ít nhất 60% số xã, phường, thị trấn xây dựng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình, thành lập địa chỉ tin cậy tại cộng đồng trên địa bàn mỗi tỉnh, thành”.

Tuy nhiên, 18,2% người trả lời cho rằng hoạt động của các mô hình này chưa thực sự hiệu quả, bền vững, sinh hoạt không thường xuyên và 25,8% cho biết các mô hình này chỉ được sự hỗ trợ trong thời gian đầu. Đây cũng là hai thách thức gặp phải khi trao đổi thêm với nhóm cán bộ làm gia đình về việc triển khai các mô hình dành cho gia đình tại công cộng bởi điều kiện kinh phí bố trí để duy trì sinh hoạt hạn chế.

Theo quy định về phân cấp ngân sách, các hoạt động xây dựng mô hình thí điểm ban đầu có thể do ngân sách Trung ương hoặc tỉnh/thành phố cấp về cấp xã/phường. Nhưng sau thời gian thí điểm trong 1 hoặc 2 năm đầu, kinh phí duy trì, nhân rộng mô hình tại cấp cơ sở sẽ được bố trí trong ngân sách hàng năm của cấp xã/phường. Nếu như ở cấp huyện, kinh phí dành cho hoạt động về gia đình vẫn nằm trong kinh phí chi cho văn hóa và cũng chỉ dừng lại ở mức hạn chế. Ở một số địa bàn tham gia khảo sát thì tại cấp xã, hầu như không có mục chi riêng cho lĩnh vực gia đình mà vẫn chỉ lồng ghép trong tuyên truyền, vận động hay hoạt động của các ban ngành, đoàn thể như hội họp, kiểm tra, thi đua khen thưởng. Cho dù hoạt động của mô hình Câu lạc bộ dù có cuốn hút, hấp dẫn và không tốn kém nhưng không có kinh phí cho các điều kiện tối thiểu như phô tô tài liệu, trà nước, trang trí thì các buổi sinh hoạt sẽ giảm dần hoặc chỉ hoạt động khi nào có đoàn kiểm tra về làm việc.