Trong lịch sử, các cuộc cách mạng công nghiệp lần lượt đánh dấu bước ngoặt lớn của xã hội loài người, các thành tựu công nghệ áp dụng vào đời sống đã giúp cho bức tranh toàn cảnh xã hội phát triển theo hướng tích cực hơn. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 lấy ba lĩnh vực: kỹ thuật số, công nghệ sinh học và vật lý làm giá trị cốt lõi. Với tham vọng kết nối vạn vật với nhau, sử dụng trí tuệ nhân tạo AI, Internet, công nghệ Nano… công nghiệp 4.0 hướng tới sản xuất thông minh, mang đến cho con người một cuộc sống thông minh.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có tiềm năng nâng cao mức thu nhập toàn cầu và cải thiện chất lượng cuộc sống cho dân cư trên toàn thế giới. Thực tế hiện nay, muốn đặt một chiếc taxi, đặt một chuyến bay, mua một sản phẩm, thanh toán, nghe nhạc, xem phim hoặc chơi một trò chơi, bất kỳ điều nào trong số này đều có thể được thực hiện từ xa bằng chiếc điện thoại thông minh, máy tính bảng… có kết nối Internet.
Có thể nhận thấy ngay những lợi ích mang lại từ công nghiệp 4.0, nhưng nếu tất cả mọi việc đều sử dụng điện thoại, những hoạt động hàng ngày giúp kết nối gia đình bị thu hẹp, mối quan hệ giữa con người với nhau trong thời kỳ này sẽ như thế nào? Mà gần hơn là mối quan hệ gia đình có chịu ảnh hưởng bởi thời kỳ công nghệ này hay không?
Không thể phủ nhận những giá trị mà mỗi cuộc cách mạng công nghiệp mang lại, nó làm thay đổi diện mạo cuộc sống, mang đến trải nghiệm mới mẻ cho con người từ nơi đô thị cho đến các vùng quê. Tuy nhiên, cũng như mọi vấn đề trong cuộc sống, luôn tồn tại hai mặt, tích cực và tiêu cực. Trong phạm vi bài chia sẻ này, chúng ta sẽ đề cập đến ảnh hưởng của công nghiệp kỹ thuật số trong thời đại 4.0 đến các mối quan hệ trong gia đình và việc bảo vệ hạnh phúc gia đình.
Mối quan hệ vợ chồng
Theo Trung tâm tư vấn giáo dục tâm lý thể chất Thành phố Hồ Chí Minh nghiên cứu thì hiện nay cứ bình quân 2,7 cặp kết hôn thì có một cặp ly hôn. Độ tuổi ly hôn dưới 30 chiếm tỉ lệ ngày càng cao và năm sau luôn tăng hơn năm trước.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê , tỷ lệ ly hôn ở TP.HCM năm 2018 là 412 vụ, cả nước là 1.933 vụ. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến quyết định ly hôn, tuy nhiên, một lý do mà nhiều cặp đôi đưa ra (nhất là phía phụ nữ) là mối quan hệ vợ chồng không có sự chia sẻ, ít dành thời gian cho nhau.
Trong cuộc sống hiện nay, việc quá bận rộn do mức độ công việc, các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, đối tác đã khiến cho thời gian dành cho gia đình của mỗi người ít dần đi. Họ nghĩ không nhất thiết phải mất thời gian dành cho gia đình, cho những người vợ, người chồng của mình và mặc nhiên đối phương phải hiểu để thông cảm cho chuyện đó.
Thực tế, rất nhiều gia đình, hai vợ chồng sau một ngày dài đi làm trở về nhà, chỉ chào nhau, ăn uống, dọn dẹp rồi người thì chăm chú xem ti vi, người thì cầm điện thoại mải mê lướt Facebook, Zalo, Youtube, Game… Điều đó khiến cho thành viên còn lại cảm thấy cô đơn, nhàm chán ngay cả khi ở bên cạnh bạn đời và lẻ loi trong chính ngôi nhà của mình. Lâu dần cuộc sống không còn sự kết nối, chia sẻ, ai cũng có thú vui riêng thì khoảng trống vô hình giữa hai người sẽ ngày càng lớn dần.
Chia sẻ về vấn đề này, rất nhiều người có cùng tâm sự, những người chồng thường xuyên sử dụng điện thoại cả ngày lẫn đêm, giờ ăn cơm thì chăm chú xem ti vi, không quan tâm đến vợ con, ít hoặc không chia sẻ việc nhà. Vợ hỏi thì trả lời hoặc không tập trung với những lời nói từ vợ, lâu dần chính những người vợ cảm thấy chai sần, họ cũng chẳng hỏi nữa, chẳng tâm sự nữa. Từ đó, tình cảm vợ chồng cũng ít mặn mà hơn, ít chia sẻ hơn, dễ dàng phai nhạt theo thời gian.
Mối quan hệ vợ chồng tưởng chừng đã được mặc định từ khi ký với nhau giấy đăng ký kết hôn nhưng tình cảm vợ chồng như việc nấu ăn vậy, không phải bạn bày bữa ăn ra bàn là đã thành công, bạn sẽ phải nêm nếm gia vị đủ liều mới ngon, ít thì nhạt mà nhiều quá chỉ có đổ bỏ đi. Nếu nửa kia nghiện mạng xã hội thì nên ghiêm túc ngồi lại với nhau, nhìn nhận lại vấn đề cần giải quyết, tránh im lặng để rồi mắc kẹt mãi với những suy nghĩ tiêu cực về mối quan hệ, sự lạnh nhạt dần sẽ trở thành nguội lạnh đến lúc “giọt nước tràn ly” phải nói với nhau lời “giã từ” cuộc sống chung một mái nhà.
Hãy dành thời gian để xây dựng và gìn giữ mối quan hệ vợ chồng, đừng vì say mê điện thoại, máy tính bảng mà bỏ quên một người đang cùng mình vun đắp cho gia đình, một mối quan hệ xây dựng vốn đã khó, để gìn giữ hạnh phúc được lâu dài còn khó hơn, điều đó cần sự đồng thuận, đồng lòng từ cả hai phía. Đừng để người đối diện luôn cảm thấy thiếu được tôn trọng khi đang nói chuyện mà người còn lại cứ chăm chú nhìn điện thoại. Thời gian ở nhà, khi rảnh rỗi, trước khi ngủ nên dành cho gia đình, vợ – chồng chia sẻ tâm sự, tình cảm sẽ thêm khăng khít, bền chặt.